Blog

Trainingsacteren

Hopelijk trap ik voor vakgenoten met deze blog een open deur in..:

Een trainingsacteur is iemand op wie je communicatie kunt oefenen. Als het goed is heeft deze persoon, naast het vermogen om zich als een ander voor te doen, voldoende invoelend vermogen en empathie om zijn spel volledig aan te passen aan de leerervaring van de ander. Dat vraagt niet alleen goed luisteren naar wat die ander wil leren, maar ook gevoeligheid voor wat die ander kán leren en op welke manier. Daar je spelaanbod op afstemmen is de werkelijke meerwaarde van een trainingsacteur.

Het achtervoegsel acteur in ‘trainingsacteur’ is, om het op z’n Hollands te zeggen, verneukeratief. Acteur impliceert voor veel mensen dat de aandacht naar hem of haar moet uitgaan. De acteur doet iets, de ander is publiek. De acteur doet bij voorkeur dingen die de ander wel herkent, maar zelf niet durft. Dat is allemaal prachtig, zeker als zo’n acteur er ook een beetje goed in is, maar niet in een training. In een training draait het om de cursist en niet om de acteur. Daar moet je als acteur zelfs je best voor doen, kortom, zo naturel en afgestemd zijn dat de cursist als het ware vergeet dat je een speler bent en niet de werkelijkheid. Pas dan doe je wat je moet doen, namelijk levend leermiddel zijn.
Bovenstaande geldt vooral voor rollenspelsituaties. Bij andere werkvormen kan het wel degelijk nuttig zijn om dingen uit te vergroten, metaforen te gebruiken of helemaal geen tekst, maar ook dan stelt de goede trainingsacteur de cursist centraal en niet zichzelf.

Ik heb dat wel eens moeilijk gevonden. Niet om mezelf op de tweede (of laatste-) plaats te zetten, daar was ik wel goed in. Maar om vervulling te vinden in volledig dienstbaar zijn. De complimenten kwamen in overvloed, maar gingen zelden over mij. De cursist is blij als hij begrepen wordt, iets leert, een goede beoordeling krijgt. De trainer is blij als de cursisten blij zijn. Het bureau is blij met goede evaluaties. Mensen willen wel horen wat er leuk, goed en fijn is aan ze, maar liever niet geconfronteerd met wat er niet klopt. Het hoort dus bij mijn vak om ook de dingen die niet kloppen terug te geven, maar vanuit de liefde in mijn hart, met begrip en mededogen.
Zolang ik voor non-profitorganisaties werkte was dat gemakkelijk. Wie kan er niet respect opbrengen voor een ambulancebroeder, iemand van een zorginstelling, een journalist, een arts zonder grenzen? Moeilijker vond ik het worden toen ik hoger in de boom terecht kwam en op het laatst alleen nog met managers van supermarktfilialen, verzekeringsmaatschappijen en banken werkte. Omdat het voor deze mensen vaak zo evident was dat ‘meer omzet draaien’ belangrijker is dan het welzijn van klanten of medewerkers.. Van lieverlee ben ik een tijd lang iets anders gaan doen.

En nu ben ik weer terug, omdat het bij me past om mijn expressieve vermogen in te zetten om een ander verder te helpen. Ik zie het als een spiegeldienst waarbij het vooral waardevol is om iemands eigenheid oordeelloos te spiegelen. Het is niet aan mij welke concrete zaken de persoon met zijn of haar eigenheid in de wereld gaat zetten. Wel kan ik mogelijk helpen om zelfinzicht en zelfbewustzijn te vergroten, zodat de cursist een grotere keuzevrijheid heeft. En verder ben ik nog steeds grenzeloos nieuwsgierig naar hoe mensen in elkaar zitten, kan ik makkelijk en prettig spelen en is mijn feedback nog altijd adequaat.
Wat er veranderd is sinds ik in 2014 stopte is dat ik dieper kan voelen en kijken. Grappig genoeg word ik daarmee eerder lichter dan zwaarder in mijn spel en feedback.
Ik ben ook benieuwd hoe het met mijn collega’s gaat. Is er iets veranderd in het werkveld? Worden er andere dingen van jullie gevraagd? Wanneer is jouw werkdag geslaagd? Wat heb je geleerd en van wie?

Opdrachtgevers, trainers, collega’s en cursisten, ik kijk ernaar uit jullie weer te zien!

Wortelen

“Ik ben een soort mos, mijn wortels gaan sowieso niet zo diep”, zegt Stein. ”Ik kan gemakkelijk op een natte steen groeien en als je die verplaatst is er niks aan de hand.” Het is Steins reactie op mijn vraag in een interview voor een item voor RTV Arnhem. Het onderwerp is een festival over ontworteld zijn. Een kunstenaar hangt een boom ondersteboven op en het is de bedoeling dat mensen hun verhalen over wortels of het ontbreken daaraan met elkaar gaan delen.

Tijdens mijn onderzoekje valt het me op dat iedereen iets anders associeert bij ‘wortelen’. De één denkt aan zijn ouders, de ander aan ontspanning en een derde aan onvrijheid.
Aangezien ik zelf weinig kaas gegeten heb van geworteld zijn probeer ik de ervaringen van anderen mee te beleven.

Het is me vaak verteld: ‘Je moet aarden!’ ’Hier, doe deze oefening, eet aardappels, adem naar je buik, ga op je blote voeten in de tuin staan.’ Wanneer ik de adviseur in kwestie deskundiger acht dan mijzelf pas ik de goede raad meestal toe. Met wisselend resultaat. Het lijkt erop dat het niet zozeer uitmaakt wát ik doe, bij wortelen, maar hóe ik het doe. De aandacht, die doet het hem. Mezelf oordeelloos waarnemen, met een zachte glimlach om de lippen, zelfs wanneer ik zeer halfslachtig stofzuig, iets waar ik een hekel aan heb bij mezelf. Die gemakzucht! Verstrooidheid! Gebrek aan focus!

Grappig genoeg ligt in die waarneming nou net de innerlijke rust die ik met wortelen associeer, zelfs al ontdek ik onaangename dingen. Dat gaat bijvoorbeeld zo: ik neem waar dat wanneer ik dingen halfslachtig doe, dat dat dan komt doordat een deel van mij ergens anders naar toe is. Mijn hoofd is bezig met wat ik straks ga doen, of met wat die-en-die tegen me zeiden, of met wat er mis kan gaan of mogelijk al gegaan is. Aha! Nu ik dit heb waargenomen kan ik kiezen om daarmee door te gaan, met al dat zorgelijke denken, of even te stoppen en in mijn lijf te voelen wat er aan de hand is. Mijn innerlijk kind is ongerust, boos en angstig, voel ik nu. Ik zeg tegen mezelf dat dat mag. En dan rolt er zomaar het hele verhaal tevoorschijn, met tranen en alles en teleurstellingen en wrokkigheid en afgunst. Mijn drukke hoofd is het er niet mee eens, maar ik besluit te stoppen met stofzuigen en de verboden gevoelens alle ruimte te geven. En dan voltrekt zich een wonder: al die ‘foute gevoelens’ veranderen vanzelf in rust, in vrede. Dat is mijn wortelen, geloof ik. ‘Zie je nou wel!’ zeg ik tegen mijn hoofd, want ik heb toch wel graag het laatste woord ;).

Hoe zit dat bij jou? Wat merk je van jouw wortels? Weet je hoe je kunt aarden? Heb je heimwee naar dingen van vroeger? Het gevoel dat je niet helemaal jezelf kunt zijn? Mis je iets? Ik verneem het graag, en mogelijk kan ik bijdragen. Leve je wortels!

Wat voor mens ben jij?

“Ik ben niet zo’n Ave Maria-mens”, zegt Petra. Els stopt de partituur terug in haar tas.
Deze kleine scéne speelt zich af op de tennisclub. Petra is dirigente van een vrouwenkoor, Els houdt van muziek en heeft Petra een plezier willen doen, maar dat is niet gelukt. Want Petra is geen Ave Mariamens, en Els kennelijk wel.

Het zinnetje blijft in mijn hoofd hangen. Wat zegt Petra nou eigenlijk? Wat is een Ave Mariamens? De formulering roept bij mij op dat iemand die van het Ave Maria houdt ook nog allerlei andere kenmerken heeft. Bepaalde schoenen misschien, een voorkeur voor kathedralen in Rome, iemand van op vrijdag vis, belezen, burgerlijk? En als je geen Ave Mariamens bent, wat ben je dan? Ken je dan onbekendere maar veel interessantere muziekstukken en componisten? Ben je dan wel eens in Rusland geweest bijvoorbeeld? Heb je dan een paars regenjack in plaats van een gewone?

Je kunt meer soorten mensen zijn. Toetjesmensen, heb je. Familiemensen, vakantiemensen, hondenmensen (versus kattenmensen), groepsmensen, ANWB-types, schoenenmensen enzovoort.

Waarom zeggen we niet gewoon: ik houd niet van toetjes of ik draag het liefst hetzelfde regenpak als mijn man? Een hondenmens zijn zegt meer dan dat je van je hond houdt. Je weet dan van alles over opvoeden, rassen en regelgeving en dat strekt zich verder uit dan de hond. De ene hondenmens herkent de andere hondenmens van verre, zelfs zonder hond.

Willen we dan zo graag bij ‘ons soort mensen’ horen? En ons daarmee onderscheiden van anderen? In werkelijkheid zijn we in grote lijnen allemaal ‘ons soort mensen’, gewoon omdat we mens zijn. We hebben behoefte aan veiligheid, aan vrijheid, aan erkenning, aan liefde en aan elkaar, kijk er de piramide van Maslow nog maar eens op na.

Maar daarnaast zijn we ook allemaal een beetje anders. Mijn gereedschapskist, met daarin mijn talenten en tekortkomingen, ziet er net iets anders uit dan de jouwe. En dat maakt dat ik een onmisbaar deeltje van het grotere geheel ben. En jij ook.

De eland vindt dat gegeven eindeloos boeiend. Wat een diversiteit! En wat is het heerlijk dat wat voor jou geldt, niet voor mij hoeft te gelden. Beeld je eens in: je hoeft elkaar niet meer te overtuigen (dat lukt toch nooit), of te bestrijden. Je kunt gewoon jezelf zijn en daarnaast nieuwsgierig naar wie de ander is.

In deze tijd waarin wij leven wordt het met de dag gewoner om ingedeeld te worden in groepen. We krijgen, op grond van onze browsergeschiedenis, op onszelf afgestemde reclame. En daar leren we dan weer van hoe we bij onze groep moeten horen. Wat we eten, dragen en doen. Samen met ‘ons soort mensen’. Op Facebook is iedereen mooi en gelukt.

Daar geloof ik geen bal van. Ik geloof zelfs niet dat het wenselijk is. Volgens mij zijn we op aarde om onze mogelijkheden en gebreken te leren kennen, samen met elkaar, met vallen en opstaan, met vreugde en pijn. Dat zijn de zegeningen van op aarde zijn. En hoe meer je je eigen authentieke zelf bent, hoe meer kleur je geeft aan je mogelijkheden. Zo kunnen wij allemaal de wereld een beetje kleurrijker maken, net als in de natuur. Je wilt toch ook niet alleen nog maar esdoorns in het bos of paardenbloemen in de wei?

Wil je meer weten over jouw unieke gereedschapskist? Benieuwd naar welk ‘ons soort mens’ jij alleen bent? Maak dan een afspraak met mij voor een human design consult. Je human design is jouw unieke blauwdruk, gebaseerd op je geboortegegevens. Het combineert astrologie met numerologie, met chakraleer, i-tjing, de kabbala. We kunnen eruit aflezen hoe het gesteld is met je energie, je chakra’s, je poorten en kanalen. Wanneer je je eigen blauwdruk kent, kun je experimenteren met wat voor jou werkt, op ieder gebied van je leven.

Voor meer informatie en/of een afspraak voor een consult, mail annemarie@annevginkel.nl of kijk op de website van de eland (www.de-eland.nl).